Leesvaardigheid met PLOT26

Korte omschrijving van PLOT26

PLOT26 is een digitale en interactieve lesmethode Nederlands voor het voortgezet onderwijs (vmbo, havo en vwo). PLOT26 leidt op van niveau 1F naar 4F door middel van vier verhalen per leerjaar, die de ankerpunten van de lesmethode vormen. Via deze verhalen ervaren leerlingen in levensechte situaties het nut en de noodzaak van goede beheersing van taalvaardigheden. De verhalen worden afgewisseld met cursussen Lezen, Schrijven, Fictie en Spreken, waarin leerlingen zich bewust verdiepen in deze vaardigheden. Dit gaat altijd in samenhang én met onderwerpen die leerlingen zelf hebben uitgekozen.

De combinatie van de verhalen met de cursussen vormt een complete methode die alle verplichte lesstof behandelt in 75% van de beschikbare lestijd. Zo ontstaat er voor de docent ruimte voor eigen invulling: de vrije ruimte. Deze kun je vullen met eigen lessen, maar ook met cursussen die PLOT26 aanbiedt. De cursussen worden ondersteund met apps die leerlingen zelfstandig en in hun eigen tempo kunnen doen. De apps zijn adaptief en passen zich aan het niveau van de leerling aan.


PLOT26 is nog volop in ontwikkeling. Leerjaar 1 en 2 zijn inmiddels in gebruik genomen, leerjaar 3 wordt in schooljaar 2016-2017 gecocreëerd en zal vanaf schooljaar 2017-2018 beschikbaar zijn.

In onderstaand filmpje wordt helder en duidelijk uitgelegd hoe de methode PLOT26 in elkaar zit en hoe er mee gewerkt dient te worden:

Lesdoelen en stappenplan per les 

Tijdens deze lessenreeks van 9 lessen gaan de leerlingen van basis kader 1 aan de slag met lessenreeks ‘de Kooi’. Dit is een spannend verhaal waaraan achtereenvolgens opdrachten gekoppeld zijn. Hieronder een beschrijving van de lesdoelen en het stappenplan per les.

Lesdoel les 1

• signaalwoorden herkennen.

De eerste les start met een spannend verhaal. Voordat de leerlingen aan de slag gaan met het lezen van het verhaal laat je als docent het filmpje zien voorafgaand aan het verhaal om spanning op te roepen. Daarna zoeken de leerlingen op hun device deel 1 en 2 van het verhaal op. Deel 1 leest de docent voor. Na deel 1 krijgen de leerlingen een brief op hun scherm te zien. Ze vullen de ontbrekende signaalwoorden in. Hierna volgt een klassengesprek over de brief. En zou je uiteindelijk met ze moeten komen op de functie van de woorden. Ook besteed je nog aandacht aan de inhoud van de brief. De term signaalwoorden wordt uitgelegd en de brief met de goede signaalwoorden wordt voorgelezen door de docent. Daarna lezen de leerlingen deel 2 van het verhaal. Hieruit volgt een vooruitblik naar les 2. Wat zou er in het nieuwsbericht staan? Tenslotte maken de leerlingen een notitie van de moeilijke woorden uit de les met het pennetje boven in het scherm. 

Lesdoelen les 2

• nieuwsbericht leren begrijpen
• feiten en meningen kunnen onderscheiden
• het begrip ‘symbool’ kennen
• informatie uit verschillende bronnen kunnen halen

Les 2 ging verder met dit nieuwsbericht. De docent leest het nieuwsbericht voor. In de toolbox staat informatie over feiten en meningen en wordt uitgelegd dat een schrijver in een nieuwsbericht voornamelijk feiten deelt en meningen van anderen. Leerlingen lezen dit door. Daarna leest de docent deel 3 van het verhaal waarin Annika (de hoofdpersoon)  de gevonden veer laat onderzoeken. De leerlingen lezen mee vanaf hun device. Ze krijgen drie symbolen op de veer te zien. Er wordt door de docent gevraagd of de symbolen herkend worden. Met behulp van een filmpje, een artikel en een luisterfragment achterhalen ze de betekenis van deze symbolen welke worden ingestuurd via hun device. Tenslotte maken de leerlingen een notitie van de moeilijke woorden uit de les met het pennetje boven in het scherm.

Lesdoelen les 3

• e-mail kunnen schrijven volgens de conventies
• feedback kunnen geven en ontvangen

In les 3 lezen de leerlingen deel 4 van het verhaal. Hierin krijgt de hoofdpersoon een persoonlijke e-mail, waar de leerlingen een antwoord op moeten ‘schrijven’. Bij het schrijven van de brief moeten de leerlingen rekening houden met een correcte spelling, passend taalgebruik en conventies. Ze kunnen daarvoor de toolbox Een zakelijke email schrijven gebruiken. Ze bespreken vervolgens hun e-mail met elkaar en uiteindelijk dicteren ze de ‘ideale’ mail aan de docent. De docent stuurt het antwoord naar de afzender en krijgt direct een dreigende mail terug.

Lesdoelen les 4

• strategie ontdekken om de betekenis van moeilijke woorden te achterhalen
• Wikipediatekst kunnen lezen
• hyperlinks in teksten kunnen herkennen

Leerlingen lezen deze les deel 5 van het verhaal. Hierin zoekt de hoofdpersoon informatie over de persoon van de dreigende mail. Ze lezen de Wikipediapagina die de hoofdpersoon heeft gevonden en zoeken moeilijke woorden uit de tekst op. Als docent bespreek je met de leerlingen welke woorden wel en welke woorden niet belangrijk zijn voor de tekst. Op de pagina staat iets over het Genootschap van Gelijkheid. De hoofdpersoon zoekt in google, klikt op de link en komt op de site.

Lesdoelen les 5

• een webformulier in kunnen vullen
• informatie kunnen halen uit een gesproken tekst
• gebeurtenissen in chronologische volgorde kunnen zetten
• het goede woord in de zin kunnen kiezen
• werkwoorden kunnen onderscheiden
• inzicht leren krijgen in leestempo

In les 5 vullen leerlingen het webformulier in op de website van het Genootschap. Met de drie symbolen uit les 2 krijgen ze toegang tot de website. Ze bekijken de videoboodschap van opa aan de hoofdpersoon. Ze zetten de gebeurtenissen die opa beschrijft in chronologische volgorde. Het woord chronologie wordt middels een betekeniskaartje uitgelegd. Vervolgens maken ze de eerste twee tests op de site.

Lesdoelen les 6

• spelfouten kunnen ontdekken
• goede volgorde kunnen aanbrengen in zinnen
• lettergrepen kunnen toepassen

In les 6 gaan de leerlingen verder op de site van het Genootschap. Ze moeten test 3, 4 en 5 maken. Als ze slagen voor de tests, krijgen ze niet alleen beloningsfoto’s, maar slagen ze er ook in de kraai in de kooi te krijgen.

Lesdoelen les 7 en 8

• begrip ‘trailer’ kennen
• hulpbronnen kunnen herkennen en gebruiken
• verhaal kunnen samenvatten in tekst of in beelden en geluid 
• begrip ‘in kaart brengen’ kennen
• begrip ‘personage’ kennen
• begrip ‘criterium’ kennen

Les 7 en 8 vallen deze keer samen. Tijdens deze les kiezen de leerlingen een eindproduct. Het verhaal van de Kooi vertellen in een trailer of in een nieuwsbericht. Ze denken na over wat ze in welke volgorde willen vertellen en bekijken toolboxen. Uiteindelijk maken ze dus een trailer, via Imovie bijvoorbeeld en publiceren deze op Youtube of ze maken een nieuwsbericht. Als je op het woord trailer drukt, zie je een voorbeeld van zo'n gemaakte trailer. 

Lesdoelen les 9

• kunnen reflecteren op de lessen
• kunnen reflecteren op de eigen vooruitgang

In deze les leveren de leerlingen hun eindproduct in. Ze bespreken aan de hand van de afbeelding met de domeinen wat ze geleerd hebben. 

Rol van de docent

Het is de taak van de docent om een veilig pedagogisch klimaat te creëren. Hiervoor voert de docent enkele vaste structuren en handelingen uit. De docent verwelkomt de leerlingen bij binnenkomst en maakt eventueel een praatje. Vervolgens wordt de les opgestart, de leerlingen starten hun device op en wordt er op didactische wijze instructie gegeven. Tijdens de uitvoering van de lessen heeft de docent in eerste instantie een leidende rol en geeft instructie bij de uit te voeren opdrachten om de leerlingen vervolgens zelfstandig aan de slag te kunnen laten gaan. Gedurende de hele les is de docent alert op het pedagogisch klimaat en waarborgt de veiligheid. Tijdens de afronding wordt het leerproces en leerresultaat van de leerlingen geëvalueerd.

Voorbereiding en klassenmanagement

Benodigdheden:

• Alle leerlingen dienen een device met internetverbinding bij zich te hebben
• Computer met internetverbinding
• Beamer
• Whiteboard en stiften
• In PLOT26 moet een planning met alle benodigde lessen staan voor elke leerling.

Elke leerling heeft zijn of haar eigen device. In principe wordt er zelfstandig en individueel gewerkt. Maar bij sommige opdrachten is het noodzakelijk om samen te werken. Daarom is het handig per les te bepalen of de leerlingen in groepjes moeten zitten of in tweetallen.

Online veiligheid

Doordat je als docent inloggegevens hebt aangemaakt voor je leerlingen en ze dus alleen bekend zijn bij jou en je leerlingen is het veilig. Ook de resultaten zijn alleen te zien in een beveiligde omgeving en daar zitten dus geen buitenstaanders in. Er is geen chatmogelijkheid en contact gaat verder via Magister. De leerlingen worden zo nu en dan gewezen op het feit dat ze alleen in PLOT26 mogen en kunnen werken, maar der ervaring leert dat ze dat ook doen.

Didactische meerwaarde

Volgens onderzoek blijkt dat een juiste inzet van ict in het onderwijs er in het primaire proces voor zorgt dat de motivatie van leerlingen toeneemt, de leerprestaties verbeteren en het leerproces efficiënter wordt. Binnen het secundaire proces is er minder onderzoek gedaan naar de meerwaarde, maar gaat men uit van ervaring en onderzoek binnen andere sectoren en dan vallen bijvoorbeeld de volgende meerwaarden op te merken: tijdsbesparing, door taken te automatiseren en gegevens opnieuw te gebruiken en verbeterde transparantie, meer inzicht in prestaties van leerlingen en leraren (Kennisnet, 2017).
Marc van Maastricht, docent Biologie, ICT-trainer/adviseur zegt: ''ICT doorbreekt de routine de docent. Soms heeft een docent een les al honderd keer gegeven. De lesvoorbereidingstijd zal minimaal zijn. Tegelijkertijd is het voor een docent ook dodelijk saai om blind te varen op routine. Een klassikale les sluit meestal niet aan bij de snellere en minder snelle 10 procent leerlingen. ICT kan differentiatie in de les aanbrengen. Het onderwijs draait dan veel meer om de individuele leerling.”
“ICT biedt leerlingen ook de mogelijkheid zelf zaken te produceren. Een Prezi of een quiz voor hun klasgenoten bijvoorbeeld. Doordat het eigenaarschap van het onderwijs deels bij de leerlingen ligt, neemt hun betrokkenheid en belangstelling ook toe.”  (Van Maastricht, 2014). 

De meerwaarde van het werken met PLOT26 is het feit dat het iets is van deze tijd. Het is digitaal, het is 2017, dit is een tabletgeneratie en leerlingen werken graag op een device. Het motiveert de leerlingen, het stimuleert het zelfstandig kunnen werken in eigen tempo en op eigen niveau. Het maakt voor mij als docent het differentiëren makkelijker. Leerlingen zijn zelf actief aan de slag en het geeft mij de kans om met een leerling individueel te gaan zitten of iemand extra ondersteuning te bieden. Leerlingen starten zelf op, weten wat ze moeten doen en gaan dus ook meteen aan de slag. Het levert dus tijdwinst op.

Het fijne hieraan is ook dat het alle leerstijlen bedient. Want er wordt gebruik gemaakt van heel veel verschillende manieren van aanbieden van lesstof: visueel, auditief etc. (filmpjes, luisterfragmentjes, teksten, plaatsjes etc.) Er is dus veel afwisseling in de lessen. Leerlingen kunnen ook kiezen of ze iets skippen of juist versnellen. Die keuze kan ik ook voor ze maken, maar zij zelf ook! 

Als docent zet je van te voren lessen klaar dus je maakt zelf een keuze in wat de leerling aangeboden krijgt. Zo is het differentiëren makkelijker. Leuk ook dat iedereen ergens anders mee bezig is en de lesstof op een eigen manier kan verwerken.

Het motiveert leerlingen omdat ze eigen werk maken in eigen tempo en op eigen niveau (daardoor voor iedereen succeservaringen!). Ze werken op een tablet en dat stimuleert automatisch.

Lezen: heel makkelijk heel veel verschillende teksten met elkaar vergelijken, ze zien echt een stukje van nu.nl of een krantenbericht. In een boek (ons boek) staan dan vaak maar 2 voorbeelden. Als docent pak je dan via het active bord extra materiaal als voorbeeld erbij. Dat hoeft nu niet. In een toolbox zit een tekstbox met alle mogelijke teksten. Het gaat veel meer leven bij de leerlingen en daarbij denk ik dat deze kinderen meer lezen op een tablet of device.

Literatuurlijst

De meerwaarde van ICT in de klas: een gesprek met Marc van Maastricht. Geraadpleegd op 1 augustus 2017 van, 
https://www.tumult.nl/de-meerwaarde-van-ict-in-de-klas-een-gesprek-met-marc-van-maastricht/

ICT-bekwaamheid van leraren. Geraadpleegd op 10 augustus 2017 van, https://www.kennisnet.nl/fileadmin/kennisnet/publicatie/Ict-bekwaamheid_van_leraren.pdf

Plot26 (z.d.). Geraadpleegd op 10 juni 2017 van, 
https://www.plot26.nl/