Zakelijke brief leren schrijven met behulp van Google Sites

Wat is Google Sites? Website van Google Sites

Google Sites is een online systeem om websites te maken. Een gewoon account is gratis.

Voor wie?

Met Google Sites kun je op een eenvoudige manier een website maken voor een team, een schoolklas, een stichting of familie. Een website om informatie uit te wisselen, inclusief agenda, downloads en andere onderdelen. Voor docenten is het heel handig om theorie te plaatsen, oefeningen toe te voegen of links en filmpjes. Je maakt je eigen site voor je vak toegespitst op jouw doelgroep. Alles is gemakkelijk zelf aan te passen, ook door verschillende mensen (mits je hen daar toegang voor verleent). Google Sites is niet geschikt als je een hele eigen vormgeving wil.

Wie krijgt de website te zien?

Een Google Site is openbaar of afgeschermd. Je kunt het zelf instellen. Een klassenwebsite kun je het beste afschermen. Jij bepaalt wie er toegang heeft: je geeft de e-mailadressen van deze mensen op en dan krijgen ze een uitnodiging. Andere mensen kunnen er niet op.

Instructie video Google Sites

Het is vrij eenvoudig om Google Sites te gebruiken. In de video wordt een heldere instructie gegeven over de basisvaardigheden die je nodig hebt voor Google Sites. 

Instructie video basisvaardigheden Google Sites

Les

Doelgroep: 3 vmbo kader.

Lesdoel: Leerlingen leren om een zakelijke brief te schrijven.

Kerndoel: Leerlijnen landelijke kaders Nederlands vmbo. Leerlingen moeten op niveau 2F samenhangende teksten kunnen schrijven met een eenvoudige, lineaire opbouw, over uiteenlopende vertrouwende onderwerpen uit de (beroeps) opleiding en van maatschappelijke aard.

Lesopzet: Leerlingen gaan werken met informatie die jij als docent op Google Sites hebt gemaakt. Ze leren een zakelijke brief schrijven met behulp van een stappenplan op Google Sites:

• Allereerst: lees het Kennisbank item 'Het schrijven van een zakelijke brief' (Kennisbank item);
• Vervolgens worden een aantal zinnen getoond. Een leerling moet aangeven of er sprake is van formeel of informeel taalgebruik (Opdracht formeel of informele taal);
• Hierna moet de leerling informele zinnen veranderen in formele zinnen;
• Leerlingen krijgen een vaste indeling van een zakelijke brief (Indeling zakelijke brief) te zien;
• Alle onderdelen van een zakelijke brief worden met een voorbeeld uitgelegd;
• Je beschrijft een situatie en je maakt klassikaal een zakelijke brief;
• Een aantal voorbeeldzinnen voor een zakelijke brief wordt gegeven;
• Eindproduct: De leerling gaat een zakelijke brief schrijven;
• Reviseren van het eindproduct door de leerling na feedback van de docent;
• Extra oefenmateriaal (Oefenmateriaal).

Voorbereiding: Zorg ervoor dat je site overzichtelijk is. Niet teveel tekst op de site. Licht het lesprogramma op het scherm kort toe. Noem het leerdoel in begrijpelijke taal. Gedurende de lessen kun je je site aanvullen en eventueel aanscherpen. Het kan zijn dat je merkt dat leerlingen meer moeite hebben met het formuleren van formele taal. Bied dan extra oefenmateriaal aan.

Iedere leerling moet kunnen beschikken over een laptop of tablet. Let erop dat al deze apparatuur opgeladen is. Zorg eventueel voor voldoende opladers. Een digibord is handig om Google Sites te projecteren. Laat de tafels in een busopstelling staan. Leerlingen kunnen in tweetallen werken. Je kunt hierdoor goed het overzicht bewaren en je voortdurend verplaatsen.

Zorg dat je al je leerlingen hebt aangemeld voor de Google Site!

Rol docent: Een docent kan verschillende rollen aannemen. Bij dit onderdeel zou ik kiezen voor een coachende rol afgewisseld met een instruerende rol. Als leerlingen informele zinnen moeten veranderen in formele zinnen, dan kunnen ze deze zinnen laten lezen aan een klasgenoot. Laat ze elkaar feedback geven. Samenwerkend leren is een zeer effectieve leerstrategie. Leerlingen communiceren direct met elkaar en kunnen elkaar ondersteunen. Vervolgens controleer je of de zinnen correct zijn. Maken de leerlingen nog teveel fouten, dan kun je extra oefenmateriaal op Google Sites zetten. Als docent kun je klassikaal uitleg geven over de verschillende onderdelen van een zakelijke brief. Let op dat je onderwerpen kiest die bij de belevingswereld van de leerling past. Je leest de zakelijke brief en geeft hierop feedback. De leerling kan vervolgens de brief reviseren. Uiteindelijk beoordeel je de zakelijke brief.

Didactische keuzes: Voor leerlingen in het vmbo kan gezegd worden dat een meer leerlinggerichte aanpak effectief is, als zij zich de basisvaardigheden van het leren eigen gemaakt hebben (Ende & Hamstra, 2006, p. 7). Voor veel vmbo-leerlingen is een docentgestuurde benadering wenselijk. Het directe instructiemodel van Ebbens geeft structuur met duidelijk onderscheiden fasen. Aandacht richten (Aandachtrichter), uitleg geven, controle vragen, zelfstandig werken en afronden van de les. Daarnaast kun je leerlingen feedback aan elkaar laten geven. Je hebt dan een begeleidende en ook een corrigerende rol wanneer de feedback niet juist is. Zorg er wel voor dat je dit samenwerkend leren goed structureert. Voor de effectiviteit van het leren is het een krachtig klassenmanagementinstrument en daarmee een sterke steun voor de organisatie van het leren van de leerlingen. Wanneer leerlingen in staat zijn elkaar te ondersteunen, heeft de docent de handen vrij om die leerlingen te helpen die extra steun nodig hebben (Ebbens & Ettekoven, 2013).
Praktijkgerichte situaties gebruiken, werkt heel stimulerend en motiverend. Je kunt de leerlingen een sollicitatiebrief laten schrijven en ze laten reageren op een voor hen bereikbare functie. Op deze manier geef je betekenis aan het schrijven van een zakelijke brief. Uit onderzoek komt naar voren dat afwisseling in werkvormen (zelfstandig werken, frontaal lesgeven en samenwerken) een positief effect kan hebben op de leermotivatie van leerlingen (Ende & Hamstra, 2006, p. 11). Google Sites kun je heel goed inzetten om verschillende werkvormen te gebruiken.

Bevorderen van het leerklimaat
Een goed leerklimaat is een voorwaarde voor veel leerlingen om goed te kunnen leren. Google Sites kan daarin ondersteunen. Deci (1990) en Stevens (1997, 2002) benoemen drie basisbehoeften voor leerlingen: autonomie, relatie en competentie (Ebbens & Ettekoven, 2013, p. 170). Google Sites geeft de leerling de mogelijkheid om zelfstandig te werken. Hij kan zijn eigen besluiten nemen. Leren lukt beter als de leerling daar zelf sturing aan geeft, en daarom is het in elke leeromgeving belangrijk dat de leerling grip heeft op zijn eigen leergedrag en zich vrij voelt om eigen keuzes te maken (autonomie). De wisselwerking tussen leerlingen en tussen docent en leerlingen speelt ook een belangrijke rol. Wanneer je als docent oprechte aandacht geeft en positieve feedback tijdens de opdrachten verleent, dan voelt de leerling zich eerder op zijn gemak dan wanneer een leerling alleen maar hoort dat hij iets niet goed doet (relatie). Leren vindt plaats binnen een sociale context en leren gaat vaak beter als leerlingen in onderlinge interactie samen bezig zijn met de leerstof. Bovendien zal een leerling het gevoel hebben dat hij in staat is om aan de gestelde eisen te voldoen (competent).

Online veiligheid
Als docent maak je het account. Hierbij kies je voor een afgeschermde omgeving. Jij bepaalt wie er toegang heeft tot de site. Als docent verwoord je zorgvuldig de inhoud van de site. Leerlingen kunnen alleen raadplegen. Hierdoor is de veiligheid van de leerlingen gewaarborgd.

Differentiatie met behulp van Google Sites
De maatschappij verandert door technologie en digitalisering van een industriële naar een kennis- en netwerksamenleving. Jongeren hebben 21e eeuwse vaardigheden nodig om hierop voorbereid te zijn. Het gaat om kritisch denken, creatief denken, probleemoplossen, ict-vaardigheden, informatievaardigheden en computional thinking (Stichting Leerplan Ontwikkeling en Kennisnet, maart 2016). Google Sites biedt docenten de mogelijkheid om gedifferentieerd onderwijs te geven. Daarbij is er meer interactie in de klas. Voor de vmbo-leerling is het fijn om instructie op zijn eigen tempo en tijdstip te volgen, zo vaak als hij wil. Verder heeft hij thuis, maar ook in de klas meer gelegenheid tot het stellen van vragen (Ende & Hamstra, 2006, p. 6).
Kortom, ik raad deze eenvoudige ict-toepassing voor de doelgroep zeker aan!


Literatuur:

• Ebbens, S. & Ettekoven, S. (2013). Effectief leren. (3e druk). Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers bv.

• Ende, J. van den & Hamstra, D. (2006). De vmbo-leerling. Onderwijspedagogische- en ontwikkelingspsychologische theorieën. Geraadpleegd op 29 mei 2017 van: http://library.wur.nl/ebooks/VWA/GKN/1844788.pdf

• Google Sites basisvaardigheden. Geraadpleegd op 30 mei 2017 van: https://www.youtube.com/watch?v=EcXpskiTzHA&t=136s

•  Mediawijsheid en ict-geletterdheid. Geraadpleegd op 24 mei 2017 van: https://www.kennisnet.nl/digitale-vaardigheden/mediawijsheid/

• Stichting Leerplan Ontwikkeling. (2011). Leerlijnen landelijke kaders Nederlands vmbo. Geraadpleegd op 29 mei 2017 van: https://www.slo.nl/downloads/2011/llk-nederlands-vmbo.pdf/